De precaire balans tussen spelen en leren bij serious games #celstec

Wat zijn serious games en wat komt kijken bij het maken van serious games? Deze vragen kwamen aan de orde tijdens de livesessie van de OpenU masterclass “Hoe maak je een eenvoudige serious game?” Expert Peter van Rosmalen stelde daarbij dat het ontwikkelen van serious games voor een groot deel experimenteren is. Er is namelijk nog weinig bewijs over wat werkt.

Vanmiddag vond de livesessie plaats van de OpenU masterclass “Hoe maak je een eenvoudige serious game? Collega Peter van Rosmalen benadrukte daarin dat games niet het exclusieve domein van gameprofessionals zijn. Met behulp van vrij eenvoudige tools kunnen docenten en lerenden ook zelf games maken. Een belangrijk aandachtspunt hierbij is wel de balans tussen gaming en leren.
Wat zijn serious game?
Serious games zijn spellen om van te leren. Met als belangrijke kenmerken: abstracte uitdaging, regels, interactiviteit, feedback. Het moet mensen raken.
Redenen om serious games in het onderwijs te gebruiken, zijn:
Games motiveren heel sterk (autonomie, uitdaging) en bieden een sociale en cognitieve context waarin leren plaats vindt. Het sociale element -samen leren- is ook heel belangrijk.
Uitdagingen zijn er ook: docenten zijn niet thuis in games, de technologie is op scholen vaak niet toegankelijk voor games, er is sprake van fragmentarisch bewijs voor games (wat werkt), en games zijn vaak duur om te ontwikkelen.
Volgens Peter is er een zeer grote variatie in games. Hij gaf enkele voorbeelden:
  • World of Warcraft. Wordt ook gebruikt om mensen te leren samenwerken. Kost veel geld om te ontwikkelen, en veel ontwikkeltijd. Er is sprake van complexe opdrachten, en een hoge leercurve.
  • Enercities. Je bouwt als lerende een stad en krijgt inzicht in allerlei ruimtelijke ordeningsprincipes. De mate van meeslependheid (immersiveness) is geringer dan bij World of Warcraft. Er wordt gebruik gemaakt van eenvoudigere opdrachten.
  • Wiki-game. Duidelijk leerdoel, eenvoudige vormgeving.
  • Scratch. Lerenden kunnen zelf games en animaties maken. In feite gaat deze tool uit van het design-based learning paradigma (leren door games te ontwerpen). Daarmee leer je programmeervaardigheden en ontwikkel je creativiteit.
  • Wordfeud. Dit is een typisch voorbeeld van een een sociale game. Deze game bevordert taalontwikkeling. De meeslependheid is gering, en toch werkt deze game verslavend.
  • Twitter. Kun je ook gebruiken voor zeer eenvoudige games (TagMan).
Daarbij valt op dat zowel een meeslepende game als World of Warcraft als een eenvoudige game als Wordfeud zo’n 12 miljoen gebruikers tellen.
In het vragenblok stelde Peter onder meer dat standaardgames vaak niet bedoeld zijn om te leren, en daardoor wat lastiger in te bedden zijn in het curriculum. Als het kan, prima. Maar kijk vooral naar de leerdoelen, adviseerde hij. Hij gaf ook aan dat serious games toegepast kunnen worden zonder ICT, maar lerenden het gebruik van computers bij serious games juist leuk vinden. Peter’s focus ligt ook op games met ICT.
Wat komt kijken bij het maken van serious games?
Peter stond een paar jaar geleden voor de uitdaging om een gameconcept te realiseren met eenvoudige hulpmiddelen. Leren en spel moesten daarbij in balans zijn. Dat is essentieel.
Hij heeft toen geïndentificeerd welke principes belangrijk zijn vanuit de invalshoek van leren en vanuit de invalshoek van gaming:
  • Welke competentie moet geleerd worden?
  • Welke (leer)taken met welke niveaus moeten aan de orde komen?
  • Binnen welk authentieke scenario spelen taken zich af?
  • Welke support (o.a. wat betreft procedures) is belangrijk?
  • Welke feedback geef je?
  • Hoe bouw je immersiviteit, esthetica en fidelity (getrouwheid) in? Maar zorg je er ook voor dat je de game eenvoudig houdt?
  • Welke uitdagingen en competitie -elementen bouw je in?
  • Welk lot bouw je in? Crises, kansen? Zorg voor meer oplossingsrichtingen.
 Van hieruit kijk je naar de mix tussen onderwijs en spel.
Tools zijn:
  • Unity 3D Modelling. Deze tool is vrij complex. Je moet veel expertise hebben om deze omgeving te kunnen gebruiken.
  • eAdventure. Deze tool is geschikt voor docenten (combi beeldmateriaal en eenvoudige regels).
  • Educaplay. Daarmee maak je kleine games, zoals quizzes, raadsels of kruiswoordpuzzels.
  • – Wiki. Gebruik spelregels en geef mensen de gelegenheid om zelf binnen een wiki te ontwikkelen.
 Peter gaf ook aan dat gesproken tekst niet noodzakelijk is binnen games, maar wel handig kan zijn. Dat hangt ook van het soort game af.
Twee voorbeelden
Als laatste gaf Peter twee voorbeelden van wiki-games. Dit is bij uitstek de meest elementaire vorm van een game, die met behulp van een simpele tool is ontwikkeld. Bijvoorbeeld over argumenten. Lerenden moesten in rondes stellingen ontwikkelen, argumenten bedenken, tegenargumenten bedenken en tenslotte conclusies trekken. Lerenden beoordelen daarbij ook elkaar. Door lerenden voor- en tegenargumenten te bedenken, scherpten lerenden hun eigen denken aan.
Een ander voorbeeld is een wiki-game rond werkwoord-spelling. De game liet lerenden in tweetallen zinnen maken, waarin zij bewust fouten in werkwoorden moesten maken. Vervolgens moest men fouten van anderen gaan verbeteren. Hierdoor verbeterden de lerenden aantoonbaar hun spellingsvaardigheden.
Beide wiki-games bevatten elementen van samenwerking, competitie, individuele uitdagingen, rol-elementen, erkenning door anderen en kansen (of je wint heeft ook te maken met de kwaliteit van je tegenteam). De perceptie van deelnemers  was overigens dat ze niet het idee hadden een game te spelen, maar dat het wel erg motiverend was.
Hieruit blijkt ook dat sprake is van een glijdende schaal tussen serious games en gamification. Deze twee games zijn in twee dagen gemaakt.
Peter concludeerde dat de hele precieze afbakening tussen spelen en leren heel lastig is. Er is ook nog weinig empirie van wat precies werkt. Daarom zul je ook nog zelf moeten experimenteren met het ontwikkelen van eenvoudige games. Je kunt ook leren door veel naar voorbeelden te kijken, en door je analyses te verbinden met bevindingen uit de literatuur.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.