Hoeveel leer je door uitsluitend naar een expert te kijken?

Niet veel. Je gaat wel jezelf overschatten. Is het kijken naar instructievideo’s dan zinloos? Dat hangt ervan af.

De vriend van mijn nichtje heeft laatst zijn nieuwe huis verbouwd, onder meer door metselen en stukadoren via YouTube-video’s af te kijken en vervolgens toe te passen. Ik denk dat iedereen wel een anekdote paraat heeft van iemand die via het bekijken van video heeft leren gitaarspelen of een taal heeft geleerd.

Op het gebied van opleiden en onderwijs neemt ‘observeren’ vaak een belangrijke plek in. Dat was al zo bij de ‘meester-gezel-constructie’, in Bandura’s opvatting over ‘social learning’, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van virtual reality en leren.

Recent onderzoek laat echter zien dat leren door observeren vaak een illusie is. Observanten beschikken vaak over veel vertrouwen dat zij goed voorbereid zijn op een taak. In de praktijk blijkt dan echter dat zij niet beter functioneren dan voor de observatie.

Onderzoeker van de University of Chicago Booth School of Business hebben een aantal studies uitgevoerd (met darten, moonwalking en een computer game spelen). Daaruit bleek dat mensen meer zelfvertrouwen krijgen door naar experts te kijken, zonder dat zij hun bekwaamheid verbeteren.

Subtiliteiten missen

Mensen die naar video’s kijken, zien de techniek maar ‘voelen’ deze niet. Stappen in een proces onthouden is wat anders dan de stappen daadwerkelijk uitvoeren:

People often miss subtleties while watching, and so people are prone to underestimate the complexity of the skill, and overestimate their own abilities, after watching experts.

Mensen overschatten zich vaker naarmate ze zich focussen op de technieken van de expert die zij bekijken. Bij een onderzoek naar bowlen bleek dat mensen minder overmoedig worden als zij de kegels hadden vastgehouden. Zij herkenden de kenniskloof dankzij voelen.

People seem to not appreciate the feelings of the performance while watching it, and this can undermine their ability to form accurate beliefs about their abilities.

Leren via observeren kan daarom wel eens minder effectief zijn dan we vaak geloven, menen de onderzoekers. Dat geldt dan voor diverse vaardigheden. Mensen zouden weleens geneigd kunnen zijn vaardigheden toe te passen die boven hun huidige bekwaamheden uitstijgen. Ook zouden zij te weinig tijd in ruimen om te oefenen.

Effectiviteit observeren verbeteren

De onderzoekers formuleren ook adviezen om de effectiviteit van observeren als leerstrategie te verbeteren:

  • Neem de tijd om veel te oefenen. Je moet veel oefenen voordat je een vaardigheid echt beheerst.
  • Lees ook over de vaardigheid, en denk erover na. Daardoor ben je minder geneigd je eigen kunnen te overschatten.
  • Pas de vaardigheid eerst kleinschalig toe. Als je voor de eerste keer iets nieuws toepast, dan ervaar je de complexiteit. Bouw op van eenvoudig naar complex.

Before you attempt your first triple axel, it pays to be steady on the ice.

  • Pas ‘mixed practice’ -‘gemengd oefenen’- toe. Wissel kijken en oefenen af. Kijk, oefen, kijk en oefen.

Deze adviezen sluiten aan op menig cognitief psychologisch onderzoek en op verschillende onderzoeken naar ‘actief leren’. Toch zie je in de praktijk relatief vaak ‘passieve’ vormen binnen onderwijs en opleidingen terug. Noem de adviezen daarom niet te snel ‘open deuren’.

Voorkennis en interesse

Wat me wel op valt, is dat de onderzoekers niet hebben gekeken naar de rol van voorkennis en de rol van interesse. De vriend van mijn nichtje heeft bijvoorbeeld veel technische expertise en ook veel interesse in het verbouwen van een eigen huis. De Toren van Pisa is er niets bij als je mij een muur zou laten metselen.

Daar komt bij dat de onderzoekers naar bepaalde typen vaardigheden hebben gekeken.

Dat let onverlet dat het fenomeen van overmoedigheid, het belang van veel oefenen, het lezen over vaardigheden en de opbouw van eenvoudig naar meer complex voor veel vaardigheden relevant zijn.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.