Veroorzaakt nieuwe technologie een revolutie in het onderwijs?

Gisteren en eergisteren had ik een Twitter-conversatie met Donald Clark over de vraag of nieuwe technologieën een revolutie hebben veroorzaakt binnen het onderwijs. Tot mijn verbazing vond Donald Clark van wel, en ik van niet. Dat vraagt om een nadere toelichting.

Aangezien ik Twitter niet geschikt vind voor meer verdiepende discussies, grijp ik weer terug op mijn weblog voor een reflectie op deze conversatie. Ten behoeve van Donald heb ik een Engelstalige samenvatting aan het eind van deze bijdrage geplaatst.

De aanleiding vormde een tweet van Donald naar een vernieuwend product voor online leren. Op het beeldscherm las ik de tekst:

revolution in online learning

Dit leidde onder meer tot de volgende conversaties:

twitter conversatie

Volgens mij is het goed om eerst stil te staan bij de term ‘revolutie’, te kijken naar de impact van nieuwe technologie op zich, en vervolgens te kijken naar de relevantie en effecten voor het onderwijs en online learning.

De Britse wikipedia -één van Clark’s revolutionaire technologieën- definieert ‘revolutie’ als volgt:

A revolution (from the Latin revolutio, “a turn around”) is a fundamental change in political power or organizational structures that takes place in a relatively short period of time when the population rises up in revolt against the current authorities.

Het gaat dus om een fundamentele verandering die zich in betrekkelijk korte tijd voltrekt. Deze verandering hoeft niet alleen gevolgen te hebben voor machtsverhoudingen, organisatiestructuren, economieën en culturen. Revoluties in het onderwijs en online leren impliceren dan fundamentele veranderingen die zich in korte tijd voltrekken op het gebied van systeem, organisatie, curriculum en de didactiek (wat en hoe). Het begrip ‘disruptieve innovatie’ is mijns inziens verwant met dergelijke revoluties.

Zijn technologieën in staat een revolutie te veroorzaken? Het technologisch determinisme gaat er wel vanuit dat technologie sociale structuren en culturele waarden van een samenleving kunnen sturen. Iemand als Marshall McLuhan geloofde bijvoorbeeld in een grote invloed van technologieën op ons gedrag. Meestal kijken onderzoekers met meer nuance naar relaties en verbanden tussen veranderingen en technologieën. Er is eerder sprake van een meer complexe verwevenheid van sociale, culturele, economische en technologische ontwikkelingen. Zijn we bijvoorbeeld anders gaan communiceren dankzij smarthones en sociale media, of hadden we behoefte aan andere manieren van communiceren, en gebruiken we daar nieuwe technologieën en media voor?

De afgelopen jaren hebben we veel nieuwe technologieën geadopteerd zien worden die grote invloed hebben (gehad) op de manier waarop we informatie verzamelen, met elkaar communiceren, werkprocessen inrichten, consumentengoederen verhandelen, diensten verlenen enzovoorts. De muziekindustrie en de reisbranche hebben aan den lijve ervaren op welke manier technologie ontwrichtend kan werken. Echter: daarbij gaat het nooit alleen om nieuwe technologie, maar bijvoorbeeld ook om de ontwikkeling van nieuwe business modellen en bedrijfsprocessen (zoals logistiek). Zo heeft Kodak vooral verzuimd om nieuwe business modellen te omarmen, en is men niet zo zeer digitale technologie te laat gaan gebruiken. Daarbij speelt de context van een organisatie een belangrijke rol. Het is eenvoudiger om een nieuw bedrijf als Coolblue te starten, dan om vanuit een bestaande situatie als V&D -met zittend personeel en veel dure gebouwen- een vergelijkbaar business model vorm te geven.

Niveaus didactiek
Bron: Kalz, M. (2012).  Op welke niveaus treden veranderingen op?

Terug naar onderwijs en (online) leren. Heeft technologie daar gezorgd voor of op z’n minst bijgedragen aan een revolutie? Wellicht wel op het niveau van het individu. Ik leer zelf mede dankzij mijn blog en mijn RSS-feedreader anders dan 20 jaar geleden. Meer intens, meer informeel. Ik kan me ook voorstellen dat individuele docenten hun didactiek hebben veranderd met behulp van ICT. Bij mij zelf is wat dit betreft eerder sprake van verbeteringen, niet echt van modificaties of transformaties. Je kunt bijvoorbeeld wel zoekmachines of Wikipedia in je onderwijs gebruiken, maar verandert dat het curriculum of je didactiek echt?

Donald Clark verwijst bijvoorbeeld naar de Khan Academy en naar MOOCs. Wat mij betreft waardevolle initiatieven, maar hebben ze echt geleid tot fundamentele veranderingen? Bij de TU Delft verzorgen ze nog gewoon campusonderwijs. Als ik het goed begrepen hebben, hebben MOOCs daar onder meer bijgedragen aan kwaliteitsverbetering. Dat is echter wat anders dan een ‘revolutie’. Menig leerling gebruikt de Khan Academy om uitleg te krijgen oefeningen te maken. Maar zij gaan ook nog gewoon naar school. Er zijn bij mijn weten geen scholen verdwenen nu we de beschikking hebben over de Khan Academy.

In mei fileerde Will Richardson de bijdrage van laptops en iPads aan transformaties van het onderwijs. Hij stelde onder meer:

The only thing that can help them adequately “adjust to things changing rapidly” is a love of learning and a curious, creative, connected environment in which to learn. Technology can certainly help that, but it’s not the starting point for a different culture in the classroom.

Pedro de Bruyckere, Paul Kirschner en Casper Hulshof verwijzen in hun “Urban Myths about Learning and Education” onder meer naar het onderzoek van Larry Cuban die laat zien dat de praktijk van de klas ondanks technologische ontwikkelingen relatief stabiel is gebleven. Zij verwijzen ook onder meer naar studies van Hattie en Clark & Feldon die onderstrepen dat de effectiviteit van leren wordt bepaald door de wijze waarop media worden gebruikt, en niet door leertechnologieën zelf. Een studie van Sung en Maier bevestigt dit beeld in feite. Pedro, Paul en Casper concluderen:

The medium seldom influences teaching, learning and education, nor is it likely that one single medium will ever be the best one for all situations.

De Bruyckere cs focussen vooral op de effectiviteit van het onderwijs. Dit is natuurlijk wat anders dan een ‘fundamentele verandering’ (de geschiedenis leert overigens dat revoluties lang niet altijd leiden tot verbeteringen).

Ik zie dus geen veranderende onderwijssystemen, schoolorganisaties die verdwijnen als gevolg van technologische ontwikkelingen of fundamenteel andere didactische aanpakken en curricula. Ik zie wel innovaties waar technologie een belangrijke rol speelt, maar die vooral draaien om een nieuwe didactische aanpak en een andere organisatie van het onderwijs (ik denk bijvoorbeeld aan Agora).

Verder denk ik dat er wel een revolutie binnen het onderwijs kan gaan optreden. Bijvoorbeeld als ‘nanodegree-programma’s’ maatschappelijk worden erkend als volwaardig alternatief voor diploma’s, als lerenden mede dankzij blockchain-technologie een eigen leertraject kunnen samenstellen op basis van een scala aan leeractiviteiten van verschillende aanbieders, als we niet meer examineren maar learning analytics in combinatie met profielen gaan gebruiken om lerenden te beoordelen, of als partijen als Coursera toegang krijgen tot het reguliere hoger onderwijs.

Leertechnologie speelt hierbij een belangrijke rol, maar het is vooral veranderende wetgeving, de maatschappelijke acceptatie en de ontwikkeling van nieuwe business modellen die een dergelijke fundamentele verandering bewerkstelligen.

Summary

According to Wikipedia a revolution is

is a fundamental change in political power or organizational structures that takes place in a relatively short period of time when the population rises up in revolt against the current authorities.

Fundamental change and short period of time are key words. Does technology revolutionize? Critics of technological determinism argue that it is an intertwining of technology in a complex field of social, cultural, economic and technological developments. The last decades technology has had a huge impact om society and businesses, but always in combination with the development of new business models and business processes (e.g. logistics).

Did technology lead to educational system changes, organizational changes in schools, changes in curriculum or pedagogy? Maybe individuals have changed the way they learn or teach. In most cases learning technology has lead to improvements or augmentation of learning and teaching.

Moreover, different researchers conclude that this depend on the way learning technology is used. Pedro de Bruyckere, Paul Kirschner en Casper Hulshof for example conclude:

The medium seldom influences teaching, learning and education, nor is it likely that one single medium will ever be the best one for all situations.

Great initiatives like the Khan Academy or MOOCs did not lead to system changes or ‘vanishing school’. Innovations in education depend more on new pedagogical approaches and new ways of organizing education than on technology (e.g. the Dutch school Agora).

Moreover, a revolution in the educational system may occur if for example nano-programs are widely acknowledges as alternative for exams or if initiatives like Coursera get access to ‘mainstream education’. However, this depends on changing legislation, social acceptance and the development of new business models and not only on new technology. Of course, this has nothing to do with the desirability of such a transformation.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

11 reacties

  1. mee eens. de verandering is niet zo revolutionair. Echter de manier waarop het leren wordt vormgegeven vergt wel het ontwikkelen van andere vaardigheden van zowel leerling als docent. Een leerling moet de weg vinden in de meerdere mogelijkheden die er zijn. Het begeleiden van het leerproces door de docent veranderd ook. De traditionele klassieke manier van lesgeven wordt aangevuld met meerdere tools die uitdrukkelijk gemanaged moeten worden. De begeleiding van leerlingen/studenten veranderd dan ook echt van karakter. Het wordt meer output gestuurd: wat is het resultaat van het leerproces en langs welke wegen is dat resultaat te behalen. Studenten kunnen dan ook verdwalen in de veelheid van mogelijkheden om tot resultaten te komen. Het leren leren komt hierin veel meer aan bod. En dat is een goede ontwikkeling die ook het gevolg is van ict in het onderwijs.

  2. Klopt, maar wat mij betreft is dat grotendeels een ander onderwerp (andere vaardigheden). Een nieuwe impuls voor het verbeteren van begeleiding klopt. Maar zoals ik schreef: verbeteren is wat anders dan transformeren.

  3. Wilfred – you should have seoken to me before writing this piece. 1) The sentence does NOT say ‘revolution in learning’ ‘revolution in teaching’ ‘revolution in education’ – it says revolution in online learning. Watch the video and you’ll see I’m even more specific – its target is ONLY the creation of content. Furthermore – the product has literally nothing to do with education. The company has ZERO education clients. So the whole piece targets what we call a ‘straw man’. I am NOT a technological determinist and have been highly critical of ‘device’ led initiatives in education, written often on that very theme. Shame you leapt so quickly at a sentence you failed to understand. Disappointed. But that’s life.

  4. Hi Donald, Thanks for responding. I know the sentence says ‘revolution in online learning’. But I am not buying that as well (for the same reasons I mentioned in this blog post). However, the title of my post should be: Does new technology cause a revolution in education and (online) learning?
    Wildfire’s claim that they will revolutionize online learning was just the occasion of my blog post.
    Let’s go back to the start of our discussion. On Twitter you referred to Wildfire. When I clicked on the link, saw the claim and responded: “Oh no, not again a revolution. How many predicted revolutions have we seen”. You responded with mentioning several developments, including education-related initiatives like MOOCs and the Khan Academy. I was really surprised about this respond and I referred to the book Urban Myths where the authors argue that technology seldom teaching, learning and education. I know you have been writing approvingly about this book, and indeed you have been criticizing technology-led ‘innovations’, myths and a lot of theories yourselves. Therefore I decided to write a more general blog about ICT ‘revolutionizing’ education and (online) learning. In this context I find it obvious to refer to technological determinism. Not because I think you are a technological determinist, but because this paradigm has influenced the discussion on the role of ICT in education and (online) learning and it still does. By the way: my former colleague Marco Kalz argued on Twitter that for example the actor-network theory is a more subtle approach, and that I should have mentioned more balanced approaches in my blog post as well (good point, Marco).
    As said, Again, Wildfire’s claim was just the occasion. In my blog post I am referring to the examples you used on Twitter, MOOCs and the Khan Academy. So in my opinion I did not leap quickly at a sentence I failed to understand. Perhaps it is an illustration of how strange Twitter-discussions can develop. Normally I try to avoid them. I did not mean to “put false words into your mouth”. But I was really surprised that you mentioned Wikipedia, MOOCs and Khan Academy as ‘revolutions’. In my blog post I argue why they (and many other initiatives) have not lead to fundamental changes in education and (online) learning.

  5. Hoe interessant is deze semantische discussie? Waar we het volgens mij over eens zijn is dat er dingen aan het veranderen zijn. Dat de ontwikkelingen in het onderwijs niet snel gaan, komt waarschijnlijk ook door de cultuur in deze beroepsgroep. Ik vind het bijvoorbeeld veelzeggend dat docenten veel moeite hebben met ‘bemoeienis’ van ouders in de klas. Door online lesmateriaal dat steeds beter en beter wordt, denk ik dat ouders een steeds grotere rol, zouden kunnen spelen in de ontwikkeling van hun kinderen. Diverse uitgevers zijn veel geld aan het spelen in online materiaal. Op verschillende scholen wordt gesproken over educatief partnerschap. Een revolutie? Nee. Daar zijn docenten misschien veel te conservatief voor. Maar dat het vak de komende 10 jaar ingrijpend gaat veranderen, daar ben ik zeker van. Hier de pagina waar we over de verandering aan het nadenken zijn: https://partup.miraheze.org/wiki/Educatief_partnerschap.

  6. De discussie gaat over de vraag of onderwijs, opleiden en leren fundamenteel veranderen en waardoor dat dan wordt beïnvloed. Dat is echt geen semantiek.

  7. En als ik jouw redenatie volg dan zeg jij dat er (nog) geen sprake is van een fundamentale verandering, terwijl Donald Clark die wel ziet (aankomen). Zelf zie ik ook dat zaken veranderen, wat ik een interessantere vraag vindt is welke zaken die verandering tegen houden en wat we kunnen doen om die verandering sneller door te voeren. Ik den dat het betrekken van ouders bij het onderwijs voor een versnelling zou kunnen zorgen, alleen weet ik nog niet precies hoe dit vorm zou moeten krijgen.

  8. Mijn punt is dat ik heel vaak heb horen beloven dat een bepaalde technologie of een door technologie mogelijk gemaakte toepassing het onderwijs fundamenteel zal veranderen. Tot nu toe zijn die beloftes echter nooit waargemaakt. Radio en TV zouden het doen, internet, iPads, MOOCs. Als veranderingen praktijk worden, dan komt dat door een samenhangend en complex geheel van factoren.

  9. Ik ben het met je eens dat grote veranderingen door technologie zoals de introductie van de stoommachine (overwinnen van beperkingen t.a.v. de spierkracht) en kunstmatige intelligentie (overwinnen van beperkingen t.a.v. denkkracht) veel tijd kosten. Het is inderdaad een complex geheel van factoren dat moet veranderen. Eerder een evolutie, dan een revolutie.

    Ik vraag me wel af of niet meer mensen (docenten) gestimuleerd zouden kunnen worden om hun angst of desintresse zouden kunnen overwinnen om nieuwe ontwikkelingen te omarmen.

    Als IT-consultant constateer ik bijvoorbeeld dat veel bedrijven dezelfde IT-vraagstukken aan het oplossen zijn. Zou het mogelijk zijn om bijvoorbeeld via het internet informatie over deze vraagstukken te delen? Ook in het onderwijs kan ik me voorstellen dat er meer gedeeld, samengewerkt kan worden. Tussen docenten onderling en ook met ouders.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.