Trends op het gebied van ICT en leren

Er speelt van alles op het gebied van het vormgeven van leersituaties met behulp van ICT.  Deze blogpost vat een white papier over dit onderwerp samen. De onderscheiden trends zijn grotendeels herkenbaar, maar niet altijd uniek voor wat de auteurs ‘blended learning’ noemen.

Blended learning
Foto: Sean MacEntee

Ik heb op basis van het bericht White Paper: 10 Blended Learning Trends maar eens de moeite genomen om één van mijn mailadressen achter te laten bij het bedrijf Dreambox om de betreffende publicatie te kunnen downloaden.

Dreambox beschrijft hierin de volgende trends (met mijn opmerkingen er aan toegevoegd):

  1. Leerervaringen worden steeds meer studentgecentreerd. Lerenden zijn meer betrokken bij het leren en spelen een meer actieve rol in hun eigen leerproces. Ze werken ook aan individuele leerbehoeften en aan bekwaamheden zoals informatievaardigheden, innoveren en verantwoordelijk burgerschap.
  2. Een toenemend aantal lerenden volgt online onderwijs. Dreambox presenteert daarbij cijfers waaruit blijkt dat leerlingen uit het Amerikaanse K-12 onderwijs in toenemende mate online leren, en minder les krijgen in klaslokalen. Het aandeel online leren blijft overigens nog steeds achter bij klassikaal les. Scholen zullen dan ook niet verdwijnen, meent Dreambox. Persoonlijk herken ik deze trend ook, al vind ik gepresenteerde indelingen vaak te ongenuanceerd. Tijdens klassikale lessen kun je immers ook ICT gebruiken. En ‘online leren’ kan verschillende gedaantes hebben.
  3. Het onderwijs moet zowel aan vaste standaarden werken (in de VS zijn dat de Common Core State Standards), terwijl ook gewerkt moet worden aan denkvaardigheden van een hoger niveau. Daarbij is het van belang dat lerenden zicht hebben op hun progressie ten aanzien van deze leerdoelen. Verder zouden lerenden in toenemende mate conceptuele kennis ontwikkelen, en minder moeten leren om standaarden te onthouden. Er zou altijd sprake moeten zijn van inbedding van feitenkennis in concepten. Eerlijk gezegd mis ik hierbij ook het toenemend belang van digitale geletterdheid, problemen leren oplossen, ondernemerschap of creativiteit.
  4. Blended learning heeft voordelen voor docenten en lerenden. Volgens Dreambox zijn er tien voordelen van blended learning voor docenten, zoals het kunnen toepassen van team teaching, het beter kunnen motiveren van ‘lastige leerlingen’ of de mogelijkheid om meer tijd aan lerenden te besteden (ze werken deze voordelen niet uit). Verder zou ‘digitaal leren’ de mogelijkheden van loopbaanontwikkeling van docenten kunnen verbeteren. Dreambox benadrukt ook het belang van de docent bij blended learning. Veel van de voordelen zijn wat mij betreft overigens niet persé gekoppeld aan blended learning. Ik ben dan ook geneigd om deze trend niet als een trend op het gebied van blended learning te noemen. Ook valt op dat de auteurs op deze plek geen voordelen voor lerenden noemen.
  5. Dankzij ICT wordt het mogelijk om datagedreven onderwijs te realiseren. Dat kan leiden tot meer ‘gepersonaliseerd’ leren. De auteurs hebben hoge verwachtingen van ‘big data’ en learning analytics voor het onderwijs. Daarvoor zullen wel een aantal zaken geregeld moeten worden, schrijven zij. Leiderschap op dit terrein is noodzakelijk, net als het organiseren dat data worden gecreëerd, verzameld, verwerkt en geïnterpreteerd (data coaches, data teams en een data cultuur met geschikte technologie). Verder zou er voortdurend formatief getoetst moeten worden, en zou de school moeten beschikken over een slim adaptief leersysteem. Ik neem deze trend ook waar. Ik zie ook de potentie, maar heb ik ook nog vragen en twijfels bij (er kan ook overdaad aan toetsen plaats vinden, correct interpreteren is complex, is er sprake van causaliteit, zijn data betrouwbaar, hoe beveiligen we data, mogen lerenden wel fouten maken, enzovoorts).
  6. De organisatie en het ontwikkelen van blended learning vindt ‘lean’ en iteratief plaats. Innovaties vinden daarbij vooral ik flexibele en korte cycli plaats waarbij gedeelde reflecties vaak plaats vinden.
  7. In toenemende mate worden principes, kenmerken en strategieën van games toegepast op onderwijs en opleiden (gamification). Dreambox noemt er verschillende zoals het kunnen maken van fouten waarbij lerenden feedback krijgen van het systeem of het bevorderen van vertrouwen en intrinsieke motivatie.
  8. Er wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van mobiele technologie voor leren. Lerenden beschikken ook in grote mate over een laptop, tablet of smartphone. Op dit moment woedt een ware strijd op het gebied van tablets (met name de iPad) en Google’s Chromebook. Er komen ook steeds meer applicaties beschikbaar. Verder worden in de VS in toenemende mate toetsen via mobiele apparaten gemaakt. Dit is overigens een ontwikkeling die al vele jaren speelt.
  9. Steeds vaker staan onderwijsinstellingen lerenden in staat om hun eigen devices mee te nemen en te gebruiken voor leren. Dat leidt er in de praktijk toe dat lerenden steeds vaker meerdere schermen gebruiken, voor andere doelen. Daarbij zou het m.i. de vraag moeten zijn voor welk doel je meerdere schermen wilt gebruiken, en of dit wel effectief en efficiënt is voor leren. Deze ontwikkeling zou ik overigens samen hebben gevoegd met de vorige.
  10. De laatste trend heeft te maken met de toenemende beschikbaarheid van breedband internet. Deze trend zou ik voor ons land zelf niet meer noemen. In Nederland is breedband alomtegenwoordig. Dit wil niet zeggen dat -met name draadloze- internetverbindingen binnen elke school stabiel en betrouwbaar zijn.

Is dit overzicht volledig? Of missen de auteurs belangrijke trends?

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.