Column: Artificiële intelligentie en e-learning: worden opleiders nu wél overbodig?

Deze column heb ik geschreven voor de nieuwsbrief van e-learning.nl (juli 2018).

Toen de term e-learning rond 1999 werd gelanceerd, verwachtte menigeen dat technologie opleiders zou vervangen. Opleiders zouden in ieder geval technologie massaal moeten omarmen. “Get wired or get fired”, riep Elliot Masie in die tijd.

Inmiddels zijn we bijna twintig jaar verder en heeft zelfs menig digibeet zich voor de klas weten te handhaven. Sterker, de “Get wired or get fired”-pleidooien van de e-learning evangelisten hebben bij veel opleiders geleid tot een notoir gebrek aan veranderbereidheid. E-learning was immers niet in hun belang.

Bovendien hadden deze opleiders groot gelijk. Degenen die het werk van opleiders wilden automatiseren, hadden een wel heel krom beeld van opleiden en leren. Zij hadden vooral ‘kennisoverdracht’ voor ogen. ‘Pratende hoofden’ konden met een gerust hart worden vervangen door online content. Wat een beperkte opvatting van opleiden en leren!

Een goed opleider weet onder meer lerenden te ‘engagen’, geeft feedback, laat lerenden leerstof actief verwerken, bevordert reflectie en speelt in op individuele vragen. De e-learning oplossingen van weleer schoten hierbij tekort.

Tot nu toe, tenminste.

Zowel wat betreft inzichten rond leren als wat betreft technologische ontwikkelingen heeft de tijd niet stil gestaan. Artificiële intelligentie en data science maken toepassingen op het gebied van e-learning mogelijk die we twintig jaar geleden niet voor mogelijk hielden. Drie voorbeelden zijn:

  • Lerenden bestuderen leerstof en maken oefeningen. Op basis van hun antwoorden en op basis van veel data krijgen zij feedback en vervolgoefeningen aangeboden.
  • Lerenden stellen online vragen. Een robot analyseert de vragen en vergelijkt deze met eerder gestelde vragen en antwoorden. Op basis hiervan geeft de robot binnen een fractie van een seconde een antwoord. De lerende heeft niet in de gaten dat een robot reageert.
  • Lerenden leveren opdrachten in. Op basis van grote hoeveelheden data en slimme tekstanalyses worden de opdrachten automatisch beoordeeld.

Sciencefiction? Allesbehalve. Adaptieve leertechnologie kennen we al langer, al beperken de goede toepassingen zich vaak tot taal, rekenen en wiskunde. Verder voorspelt Gartner dat 85% van de interacties met klanten in 2020 zonder menselijke tussenkomst afgehandeld zal worden (zoals met chatbots die interacteren). Technologieën voor tekstanalyses worden ook steeds slimmer.

Machine learning zal ook op het gebied van e-learning worden toegepast. Daarbij hebben machines toegang tot data, herkennen zij patronen en nemen zij zelfstandig beslissingen (en niet meer op basis van regels en commando’s).

Betekent dit dan het einde van de rol van de opleider?

Allesbehalve. Chatbots zijn vooral in staat routinematige vragen te beantwoorden, maar geen specifieke vragen. Alleen mensen zijn in staat oprechte empathie en inlevingsvermogen te tonen die van groot belang zijn voor het geven van feedback op gedrag en attitude en voor het geven van begeleiding.

De aanwezigheid van opleiders van vlees en bloed, ook binnen online platforms, voorkomt juist dat lerenden eenzaam leren. Opleiders spelen ook een belangrijke rol in het bevorderen van een positieve sfeer waarin lerenden zich ondersteund en erkend voelen.

Een robot is niet goed in het geven van specifieke instructies (“Laat ik het eens anders formuleren”) of in het geven van betekenis aan leerstof door deze te relateren aan actuele gebeurtenissen of persoonlijke ervaringen. Meer complexe en betekenisvolle dialogen verlopen eveneens moeilijk voorspelbaar en zijn heel lastig te automatiseren (ook al zal de technologie steeds slimmer en geavanceerder worden).

De komende jaren zal het aantal opleiders – mede dankzij vergrijzing en ontgroening – afnemen. De behoefte aan ‘een leven lang leren’ zal alleen maar toenemen. Ik verwacht dat artificiële intelligentie een aantal werkzaamheden van opleiders kan overnemen, en zo bij kan dragen aan het hanteerbaar maken van de werkdruk van opleiders. Verder biedt deze ontwikkeling opleiders rijkere informatie die kan worden gebruikt om opleidingsprocessen te versterken.

Het gebruik van deze technologie is dan ook in het belang van opleiders. Dit zal de intentie om deze technologie te gaan inzetten, ten goede komen. Mits we benadrukken dat nieuwe vormen van e-learning er allesbehalve toe leiden dat opleiders overbodig worden.

Bronnen:

Een robot als onderwijsassistent
http://www.te-learning.nl/blog/een-robot-als-onderwijsassistent/

Waar kun je chatbots binnen Learning & Development voor gebruiken?
https://www.te-learning.nl/blog/waar-kun-je-chatbots-binnen-learning-development-voor-gebruiken/

Chatbots voor leren
https://www.te-learning.nl/blog/chatbots-voor-leren/

25 Chatbot Platforms: A Comparative Table
https://chatbotsjournal.com/25-chatbot-platforms-a-comparative-table-aeefc932eaff

Rol van de docent bij adaptief leren
https://www.te-learning.nl/blog/rol-van-de-docent-bij-adaptief-leren/

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.