Onderzoek over de effectiviteit van (t)e-learning

Er is in Nederland in toenemende mate aandacht voor evidence based onderwijs. Daarbij wordt wat mij betreft wel eens gedaan alsof we niets weten over de effectiviteit van didactiek. Daarnaast verliezen pleitbezorgers wel eens uit het oog dat de effectiviteit van onderwijs vaak lastig te bewijzen is.


Bij (t)e-learning heb je nog sterker te maken met de roep om ‘bewijs’. Als (t)e-learning adept ontmoet je vaak scepsis over de werking van ICT ten behoeve van het leren, is mijn ervaring. Daarom is Multimodal Learning Through Media: What the Research Says van Charles Fadel en Cheryl Lemke een relevante en voor mij ook verrassende bijdrage.


De auteurs openen al sterk. Zij tonen aan dat visualisering ten behoeve van het leren inderdaad werkt, om vervolgens de zogenaamde learning pyramid onderuit te schoffelen. Deze piramide wil aan tonen je het meeste leert van -daar komt het op neer- zelf lesgeven. Ik ben deze piramide vaak tegengekomen, ook tijdens een keynote van een Europees congres voor onderwijsonderzoek. En heb ‘m vervolgens ook zelf gebruikt. Volgens Fadel en Lemke bestaat er echter geen bewijs voor dit concept. Zij schrijven dat de ‘vader’ van deze piramide, dit figuur heeft gebruikt als een metafoor. Zonder er percentages aan te koppelen.


Dale (de oorspronkelijke bedenker van de piramide, WR) did not intend to place value on one modality over another. The shape of the
cone is not related to retention, but rather to the degree of abstraction. However, he does contend
that, as one’s experiences move toward the bottom of the cone, more of the senses are engaged
(such as hearing, seeing, touching, smelling, tasting).


De onderliggende argumenten zijn wel steekhoudend (je leert meer door meerdere zintuigen aan te spreken en door actief bezig te zijn), de veronderstelde empirische bewijslast niet.


Fadel en Lemke bekritiseren het fenomeen van het gebruik van afgeleide bronnen. De orginele bron wordt niet meer geraadpleegd. Dat gaat ten koste van de zorgvuldigheid. Een risico, dat volgens mij door weblogs wordt versterkt. Daarmee wil ik natuurlijk niet tegen bloggen pleiten, maar wel voor zorgvuldigheid het het kritisch omgaan met informatie op weblogs.

Vervolgens proberen de auteurs te verklaren waarom de cone of learning zo vaak, en onjuist, is aangehaald. Zij stellen daarover


The person(s) who added percentages to the cone of learning were looking for a silver
bullet, a simplistic approach to a complex issue.
A closer look now reveals that one size does
not fit all learners. As it turns out, doing is not always more efficient than seeing, and seeing
is not always more effective than reading.
Informed educators understand that the optimum
design depends on the content, context, and the learner.


We zoeken dus naar eenvoudige benaderingen voor complexe problemen. Terwijl we ons zouden moeten verdiepen, zo schrijven Fadel en Lemke, in hoe het brein werkt, hoe mensen leren en hoe multimedia ontworpen kan worden. In de rest van het paper verkennen de auteurs daarom onderzoek naar één kritisch aspect van de ‘piramide’:


the differential learning outcomes between single-mode (unimodal)
and multiple modes (multimodal) of learning


Het valt me wel op dat de auteurs zich baseren op één invalshoek van deze materie: cognitivisten domineren de literatuurlijst.

Enkele conclusies in het paper zijn:

  • Denkprocessen verlopen serieel. Vooral in de ‘pauze’ die ontstaat als je van taak wisselt. Naarmate taken complexer zijn, wordt deze ‘pauze’ belangrijker. Multitasking is daarom niet efficiënt.
  • De vooronderstellingen die lerenden van het onderwijsprogramma hebben, moeten betrokken worden in het leerproces.
  • Lerenden leren meer als concepten persoonlijk betekenisvol voor hen zijn.
  • Reflecteren over je eigen leerproces leidt tot verdiepend leren.
  • Er zijn verschillende principes bekend met betrekking tot multimedia en modaliteit. Zo leren lerenden beter van de combinatie animatie en vertellen, dan van de combinatie animatie en beeldschermtekst.
  • In general, multimodal learning has been shown to be more effective than traditional, unimodal
    learning. Adding visuals to verbal (text and/or auditory) learning can result in significant gains in basic
    and higher-order learning.

Noot: weken geleden kwam ik dit rapport via Bert de Coutere tegen. Als je er schijnbaar niet meteen over blogt, blijft zo’n rapport lang in je ’to do’ map staan. Tot je vanuit Roermond via Utrecht naar Nijmegen gaat treinen.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.