Binding en interactie bij online onderwijs

Als we ons één ding de afgelopen maanden gerealiseerd hebben, dan is het wel hoe belangrijk en complex het is om online te investeren in de relatie met lerenden. Over hoe je dit online kunt doen, ging een online ‘meet-up’ die ik vandaag op verzoek van Ashwin Brouwer voor het Friesland College heb verzorgd.

Sinds de coronacrisis zijn onderwijsinstellingen en docenten er waarschijnlijk redelijk in geslaagd om instructies en verwerking van instructies online vorm te geven (kwalificeren, ontwikkelen vakbekwaamheid). Het online investeren in de pedagogische relatie, in socialisatie, vorming, het ontwikkelen van beroepsethiek en inwijding in beroepscultuur, blijkt echter een stuk complexer. Verder weten we dat bij online leren er sprake kan zijn van een psychologische en communicatieve afstand die ontstaat doordat we niet fysiek bij elkaar zijn. Een gevoel van geïsoleerd zijn kan dan een gevolg zijn.

We weten eveneens dat online socialisatie en ‘social presence’ (Salmon, Garisson en Anderson) ook belangrijk zijn voor leren, en dat zaken als beroepsethiek en beroepscultuur vooral aan bod komen in conversaties.

Normaliter, ook bij blended learning, besteden we hier aandacht aan tijdens fysieke ontmoetingen, ook vaak buiten de les om. Naarmate je meer online onderwijs verzorgt, zul je ook meer online aandacht besteden aan online socialisatie en online presence.

Hoe kun je dat doen?

  • Online kennismaken. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van online profielen en kennismakingsopdrachten (o.a. maak een korte introductievideo).
  • Creëer ruimte voor sociale interactie (niet-taakgebonden). Bijvoorbeeld door eerder in te loggen of langer te blijven ‘hangen’ in een live online sessie (dan stellen mensen vaak vragen). Ga ook niet altijd meteen op de zakelijke tour.  Informeel kletsen is ook functioneel. Bijkletsen en ’social talk’ ook zeer relevant zijn voor het leren. Omdat we elkaar online niet spontaan ontmoeten, zullen we dit ook meer moeten organiseren.
  • Benut eigenschappen tools synchrone online communiceren. Tools zoals MS Teams of BlueJeans zijn vooral geschikt voor sociale interactie, en niet alleen voor het verzorgen van lessen.
  • Ben aanwezig, zichtbaar. Bijvoorbeeld door af en toe een kort videobericht voor lerenden achter te laten. Of door via een video te reageren op online discussieopdrachten. Of bel lerenden tussendoor eens op.
  • Houd in je onderwijsontwerp rekening met deze problematiek. Structuur en duidelijkheid zijn bijvoorbeeld erg belangrijk. Een heldere structuur is positief van invloed op de emotionele betrokkenheid. Lerenden hoeven zich namelijk niet druk te maken over waar zij bronnen moeten zoeken. En laat leerstof actief verwerken.
  • Investeer in digitale studievaardigheden.

Tijdens deze sessie heb ik gewerkt met Mentimeter, met break out rooms (nog via aparte vergaderingen), vragen die via de chat beantwoord moesten worden en het gericht stellen van vragen aan personen (daarvoor kun je Wheel Decide gebruiken).

Hieronder vind je mijn slides:

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.