Onderwijs betreedt een nieuw tijdperk (aldus Deloitte)

Volgens consultancybureau Deloitte heeft Covid-19 een nieuwe periode van disruptie ingeluid voor onderwijsinstellingen zoals hogescholen en universiteiten. Zij beschrijven in dit kader vijf trends.

TrendsDe focus van Deloitte ligt op het Amerikaanse (hoger) onderwijs. Het Amerikaanse onderwijssysteem is in verband met de mengvorm van publiek en (rijk) privaat onderwijs, en een andere rol voor de overheid, niet volledig te vergelijken met ons onderwijs. Toch is het relevant te onderzoeken of de trends ook van toepassing zijn op onze universiteiten, hogescholen en mbo-instellingen.

Trend 1: Piekniveau bereikt in de studenteninschrijvingen
De inschrijving van traditionele studenten is in de VS al meer dan een decennium aan het dalen. Volgens de onderzoekers van Deloitte zal in het midden van dit decennium er een demografische ‘afgrond’ van afgestudeerden van het voortgezet onderwijs ontstaan. Dit legt extra druk op het (hoger) onderwijs. Andere landen weten de Verenigde Staten ‘bij te benen’ als het gaat om een opgeleide bevolking. In ons land zie je nog steeds een toename van het aantal inschrijvingen (bron: CBS), al is sprake van duidelijke regionale verschillen. Er worden minder jongeren geboren, maar er nemen wel nog steeds meer jongeren deel aan vervolgonderwijs. Hier zal echter een einde aan komen. Mede om krimp te voorkomen, richten onderwijsinstellingen zich daarom op andere groepen lerenden, dan de traditionele groep studenten.

Trend 2: De waarde van het diploma wordt verder in twijfel getrokken
Hoewel een diploma van vier jaar nog steeds een loonpremie en carrièremobiliteit biedt, zijn niet alle diploma’s gelijk. Deloitte-onderzoekers stellen dat het (hoger) onderwijs daarom zijn waarde moet bewijzen. Dit heeft ook te maken met de zeer hoge collegegelden in de VS en met het gegeven dat bedrijven in bepaalde sectoren (zoals de IT) te maken hebben met een tekort aan arbeidskrachten. Zij werven jongeren terwijl deze nog niet over een diploma beschikken (‘groenpluk’). Microcredentials worden dan gebruikt als alternatief (wat het m.i. niet is). Het is echter de vraag of deze trend ook in economisch minder florissante tijden doorzet. In ons land zie je deze trend minder vaak terug.

Trend 3: Het bedrijfsmodel ondergaat een volledige transformatie
Onderwijsinstellingen kunnen niet meer uitsluitend vertrouwen op hun traditionele ‘markt’ van studenten. Volgens Deloitte moeten instellingen daarom verder kijken dan prijs en prijsverlagingen om grip te krijgen op de vraag en kosten, terwijl ze nieuwe segmenten van lerenden bedienen. Het bedienen van nieuwe doelgroepen vereist m.i. ook aanpassing van curricula (bijvoorbeeld veel mee rekening houden met ervaringen van volwassen lerenden), didactiek en organisatie van het onderwijs. Deze trend is ook relevant voor het onderwijs in ons land, waar onderwijsinstellingen ook een belangrijke rol willen vervullen op het gebied van een leven lang ontwikkelen. Daarbij is het de vraag of men alle consequenties hiervan volledig heeft doordacht.

Trend 4: Talentmanagement wordt een strategie
Deze trend heeft betrekking op de interne organisatie. Anno 2023 willen medewerkers van onderwijsinstellingen een betere balans tussen werk en privé, carrièremogelijkheden en flexibele roosters met opties voor hybride en op afstand werken wanneer het hen uitkomt. De Deloitte-onderzoekers suggereren dat dit een belangrijke strategie wordt voor onderwijsinstellingen. Deze ontwikkeling leidt tot tal van uitdagingen, bijvoorbeeld ten aanzien van de inrichting van gebouwen of ten aanzien van het bevorderen van ‘binding’ als mensen grotendeels op afstand werken. Ook deze trend zie je m.i. in ons onderwijs terug.

Trend 5: De omvang van risico’s vraagt om een nieuwe paradigma voor response.
Volgens Deloitte vereist de huidige omgeving dat instellingen behendiger zijn en doelbewuster de diverse kantoren op de campus verbinden bij het plannen voor, het voorkomen van, en het beheren van de nasleep van een crisis. Daardoor worden ze uiteindelijk meer risicobewuste instellingen. In de Verenigde Staten kennen ze uiteraard helaas het fenomeen van ‘campus shooting‘. Maar er zijn ook andere crises die onderwijsinstellingen nopen tot snel en behendig handelen (zoals cyberaanvallen of extreme weersomstandigheden). Tijdens de Coronacrisis bleken veel Nederlandse onderwijsinstellingen daar eigenlijk best goed toe in staat zijn.

Deloitte’s analyse bevat belangrijke trends, waarbij de meeste trends ook relevant zijn voor ons onderwijs. Het valt me wel op dat ‘digitalisering’ niet als aparte trend wordt genoemd. Digitalisering speelt uiteraard een rol bij het realiseren van een beter balans tussen werk en privé (zie trend vier) en bij de transformatie van het bedrijfsmodel (zie trend drie). De auteurs gaan echter niet expliciet in op digitalisering en digitale transformatie. Dat vind ik wel een gemis.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *