Een lastig evenwicht bij ‘digitaal leren’

De recente snelle overgang naar afstandsonderwijs tijdens de COVID-19 pandemie heeft volgens Nicky Dulfer, Catherine Smith, Matthew Harrison en Mark Selkrig zowel uitdagingen als kansen opgeleverd. Dulfer cs benadrukken in hun recente industrierapport het belang van een mensgerichte aanpak in het online onderwijs. Maar wat houdt dit precies in en waarom is het van cruciaal belang voor docenten en lerenden?

DALL-E: A photo of a mixed group of student who learn partly on campus and partly online
DALL-E: A photo of a mixed group of student who learn partly on campus and partly online

Een centrale bevinding van de auteurs is dat de ‘afstand’ in afstandsonderwijs ons heeft laten zien hoe essentieel connectie is in het onderwijs. Wanneer het digitale leren de behoeften en interesses van lerenden, docenten en andere betrokkenen niet vervult, dan betalen we daarvoor een hoge prijs. Maar hoe zorgen we ervoor dat online onderwijs de mens vooropstelt?

In hun rapport verdiepen Dulfer cs zich in het concept van ‘mensgericht digitaal ontwerp’ voor online leren. Dit model plaatst de lerende in het middelpunt van de leerervaring. Het biedt hen flexibiliteit en personalisering. Daardoor ontstaat volgens de auteurs een realistische leeromgeving waarin lerenden hun eigen leertraject kunnen sturen.

Zij benadrukken dat het hierbij niet om een snelle oplossing gaat. Lerenden kunnen zich geïsoleerd voelen, en docenten kunnen worstelen met nieuwe tools en methodes. Het concept doet volgens de auteurs een groot beroep op middelen, samenwerking, tijd en toewijding.

Een van de kernaspecten die Dulfer cs benadrukken, is het belang van evenwicht tussen structuur en flexibiliteit. Door een goed georganiseerd curriculum aan te bieden dat duidelijke leerdoelen en mijlpalen kent, bieden docenten lerenden een routekaart die zij kunnen volgen. Tegelijkertijd moeten lerenden de ruimte krijgen voor individuele verkenning en ‘personalisatie’. Dit maakt het leerproces volgens de auteurs zinvoller en relevanter.

Een ander aspect dat Dulfer cs is ‘universele toegankelijkheid’: alle lerenden moeten, ongeacht hun capaciteiten, volledig kunnen deelnemen aan het leerproces. Docenten kunnen een verrijkende en inclusieve leeromgeving bevorderen door diverse perspectieven, sterke punten en communicatievormen te waarderen. Daartoe behoren onder meer mogelijkheden om het leren te demonstreren via verschillende media.

Dulfer cs onderstrepen binnen een mensgerichte aanpak in online onderwijst ook het belang van actief leren. Lerenden moeten bij online leren actieve deelnemers in het leerproces zijn. Hands-on activiteiten, probleemoplossende oefeningen en groepsdiscussies worden als voorbeelden genoemd van methoden die bijdragen aan een dieper begrip van de inhoud.

Daarnaast is het creëren van een gevoel van gemeenschap en verbinding bij online leren essentieel. Echte interacties in virtuele leerruimtes, zoals virtuele spreekuren en videoconferenties, bieden mogelijkheden voor lerenden om hulp te zoeken en samen te werken met andere lerenden.

Samenwerking vormt volgens Dulfer cs ook een verrijking voor online leren. Groepsdiscussies, teamwerk en projectgebaseerd leren stellen lerenden in staat om perspectieven te delen, ideeën uit te wisselen en gezamenlijk kennis op te bouwen. Effectief digitaal leren is volgens hen studentgericht, bevordert samenwerking en maakt communicatie en verbinding mogelijk.

Beoordeling en feedback spelen, tenslotte, eveneens een cruciale rol om lerenden te helpen slagen. Het aanbieden van een keuze aan beoordelingen geeft lerenden de flexibiliteit om te laten zien dat zij de leerinhoud beheersen op een manier die het beste bij hen past. Of het nu via een quiz, een project of een presentatie is, verschillende beoordelingsopties maken leren volgens Dulfer cs boeiender en persoonlijker. Formatieve beoordelingen fungeren dan als ‘pitstops’ onderweg. Daardoor zijn lerenden in staat om te controleren of zij de inhoud hebben begrepen, en krijgen zij waardevolle inzichten die kunnen helpen bij het aanpassen van leerstrategieën.

Mijn opmerkingen

Het ‘mensgerichte digitaal ontwerp van online leren’ bestaat in feite uit een aantal didactische principes die we vaker tegen komen, ook bij gewoon ‘goed onderwijs’. In vergelijking met face-to-face onderwijs is ‘universele toegankelijkheid’ nieuw, evenals de hoge mate van keuzemogelijkheden die de auteurs bepleiten. Over het belang van samenwerkend leren bestaat geen consensus. Deze benadering is niet altijd relevant. De auteurs staan in deze bijdrage niet stil bij de complexiteit van het creëren van een gevoel van gemeenschap en verbinding bij online leren, en samenwerking. Je bent er niet met interventies zoals virtuele spreekuren en videoconferenties.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *