Radicale innovaties in kennisintensieve dienstverlenende organisaties

Vanochtend hadden we een maandelijkse teamvergadering. Deze vergadering bestaat eigenlijk altijd uit een huishoudelijk en inhoudelijk gedeelte. Tijdens het inhoudelijke deel presenteerde Anna van Poucke de resultaten van haar proefschrift, genaamd ‘Creating radical innovations in Knowledge Intensive Service Firms’. Van Poucke was projectmanager van een radicaal vernieuwingsproces binnen één van de faculteiten van onze universiteit. Enkele van mijn collega´s zijn als adviseur betrokken geweest bij dit innovatieproces, dat zij gebruikt heeft bij haar onderzoek.

Een erg leuke sessie! In haar onderzoek heeft Van Poucke een model ontworpen en praktische  richtlijnen geformuleerd voor de ontwikkeling en realisatie van radicale innovaties in de kennisintensieve dienstverlenende organisaties. Ik wil een paar leerpunten uit deze sessie noemen:

  • Kennisintensieve dienstverlenende organisaties beschikken -in tegenstelling tot bedrijven als Shell of Unilever- niet over een aparte Research & Development afdeling. Daarom is het belangrijk om een virtuele R&D-afdeling te hebben, waarin innovaties worden bedacht. Voor deze faculteit was dat de leergang Onderwijskundig Leiderschap die het IVLOS in opdracht van de Universiteit Utrecht verzorgt Voor seniordocenten van onze universiteit.
  • Belangrijke actoren binnen een radicale innovatie zijn gatekeepers, innovatoren en boundaryspanners. Gatekeepers hebben toegang hebben tot externe netwerken (veelal voortkomend uit multi-lidmaatschap van meerdere organisaties) en brengen nieuwe kennis van elders de organisatie binnen. Innovatoren zijn medewerkers die binnen een organisatie het meeste "in" zijn voor veranderingen. Boundaryspanners spelen een essentiële rol in het daadwerkelijk incorporeren van nieuwe kennis en ideeën uit het externe netwerk. Het is van groot belang het krachtenveld binnen de kennisintensieve organisatie helder voor ogen te hebben en daar naar te handelen.
  • Voor radicale innovaties is er behoefte aan inzicht in ‘groeistrategieën’ gericht op het proces van kenniscreatie dat plaats vindt buiten de bestaande kaders en een expliciete focus heeft op de verwerving van nieuwe kennis. Het is erg belangrijk om bij ideeënvorming kennis van buiten te betrekken.
  • Van Poucke onderscheidt bij radicale innovaties: idee generatie fase, kristallisatiefase en de evolutiefase. De rol van het management verschilt per fase en is meer faciliterend dan sturend. Verder is het belangrijk om verschillende veranderstrategieën te hanteren binnen de drie fasen. Van Poucke legt hier een verband met de veranderkleuren van De Caluwé en Vermaak. Volgens haar is de idee generatie fase "wit", de kristallisatiefase "geel" en de evolutiefase "groen". Het lastige is dat een adviseur en projectmanager waarschijnlijk één bepaalde voorkeurstijl heeft.
  • Leerprocessen zijn vreselijk belangrijk binnen innovatieprocessen. Radicale innovaties zijn geënt op exploratieve leerprocessen.
  • De sociaal politieke processen bepalen de mate waarin de dominante coalitie van kenniswerkers bereid zal zijn om te veranderen.
  • Het is belangrijk om professionals binnen de kaders van het kernconcept van de innovatie, ruimte te geven voor eigen interpretatie en invulling.

Het proefschrift van Anna van Poucke staat helaas niet online. Ik ben wel een persbericht over haar onderzoek tegen gekomen. Voor deze impressie heb ik ook geput uit de samenvatting van haar proefschrift.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *