Van kenniswerkers naar kennisleiderschap (#in)

In Resetting Learning and Work illustreert Harold Jarche dat werknemers tot nu toe vooral hebben geleerd te doen wat zij gezegd krijgen. Zowel in hun werk, als op het gebied van leren. Vandaag de dag heb je echter steeds minder parate kennis nodig om je werk te doen. Veel werknemers zullen steeds vaker in staat moeten zijn zelfverantwoordelijkheid te nemen voor de invulling van het eigen werk en het eigen leren.

Dat is eigen aan, zo citeert Jarche Daniel Pink, het 'conceptuele tijdperk' waarin wij ons bevinden of waar naar toe onze samenleving zich ontwikkelt. Jarche schrijft:

The great challenge for knowledge workers is to become knowledge managers – managers of their own knowledge. It’s accepting life in perpetual Beta.

Dit proces hoef je gelukkig niet alleen door te maken, maar doorloop je via co-creatie met anderen in netwerken. Volgens de auteur is dit overigens geen revolutionair proces:

Taking control of our learning and our work isn’t really a revolution. It’s more like a reset to the proper default position for the conceptual age.

Een mooie samenvatting van een belangrijke ontwikkeling. We moeten ons hierbij wel realiseren dat deze trend sterk contextgebonden is. We kennen nog steeds gestandaardiseerd, routinematig en weinig veranderlijk, werk dat zich nog steeds leent voor het uitvoeren van opdrachten en het toepassen van procedures en protocollen die vastliggen.

Bovendien voeren veel medewerkers vaak werkzaamheden uit op basis van hun ervaring. Zij hebben kennis dusdanig geïnternaliseerd en aan de praktijk getoetst, dat zij deze kennis niet paraat hoeven te hebben (impliciete kennis). Ook hoeven zij informatie niet just in time te raadplegen en verwerken.

Een voorbeeld is Chesley Sullenberger: de piloot, die zijn vliegtuig moest laten landen op de Hudson-rivier. Hij moest een complexe opdracht uitvoeren, 'in opdracht' van een noodsituatie, zonder gebruik te maken van expliciete kennis.

Sullenberger kon deze opdracht alleen uitvoeren op basis van een gedegen basisopleiding, het juiste team, de juiste persoonlijke eigenschappen (zoals situational awareness), heel veel ervaring en het vermogen om verschillende ervaringen met elkaar te combineren (met dank aan Marcel de Leeuwe, die mij in een gesprek op deze associatie bracht). Zie ook het interview dat Elliot Masie met hem heeft gehouden. Jarche lijkt in zijn betoog vooral uit te gaan van expliciete kennis.

Maar binnen een servicegerichte, post-industriële netwerksamenleving speelt zelfverantwoordelijkheid voor de inrichting van je werk- en leerprocessen zeker een cruciale rol. Volgens mij is dat overigens wel een 'revolutionair' -transformatief- proces. We moeten ons niet alleen een nieuwe manier van leren eigen maken, maar ook een ingesleten manier van leren afleren.

Ik zou daarbij ook liever niet spreken van "managers of their own knowledge". Dat klinkt erg beheersmatig. Wellicht is "knowledge leaders of knowledge leadership" een betere uitdrukking. Je geeft leiding aan je kennisontwikkeling. Leiderschap impliceert, veel meer dan management, visie, richting en initiatief. En daar gaat het in het conceptuele tijdperk om.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.