Kunnen podcasts tegenwicht bieden aan de schermtijd van jongeren?

Steeds meer jongeren schijnen naar podcasts te luisteren. Michael Horn en Daniel Curtis zien in deze ontwikkeling potentie voor leren, maar ook een mogelijke reactie op het vaak zeer intensieve gebruik van smartphones en sociale media (wat ten koste kan gaan van de mentale gezondheid van jongeren). Hun bijdrage bevat zinvolle argumenten. Bij een aantal uitspraken plaats ik echter ook nuances.

Podcast
Foto: lvsu, Pixabay

De auteurs stellen dat jongeren uiteraard meer tijd met spelen zouden moeten doorbrengen, en minder met sociale media. Toch vinden zij het belangrijk dat er ook digitale alternatieven komen voor schermtijd. Podcasts zijn zo’n alternatief.

Onderzoek toont volgens Horn en Curtis aan dat de populariteit van podcasts voor jongeren sterk is toegenomen. Tussen 2019 en 2021 groeide het aantal luisteraars van deze podcasts met 20%. In 2022 had bijna de helft van de ondervraagde 13- tot 24-jarigen de maand ervoor naar een podcast geluisterd, een stijging van 57% ten opzichte van 2018. Grote mediabedrijven zoals Netflix, Amazon en Warner Brothers richten zich in toenemende mate op deze doelgroep met podcasts.

Podcasts bieden jongeren niet alleen entertainment, maar ondersteunen volgens de auteurs ook hun gezonde ontwikkeling en het leren. Ze kunnen onder meer in het onderwijs worden gebruikt om het leren boeiender, persoonlijker en relevanter te maken. Tijdens de pandemie ontdekten veel ouders volgens Horn en Curtis podcasts als middel om hun kinderen van schermen weg te houden. Deze bezorgdheid over schermtijd is nog steeds groot vanwege de bewezen negatieve effecten op de mentale gezondheid. Jongeren blijken podcasts overigens ook te beluisteren omdat ze het leuk vinden.

In een vraaggesprek met Michael Horn benadrukt de oprichter van de kinderpodcaststudio Tinkercast, Guy Raz, dat het ontbreken van visuele elementen juist een voordeel is. Het gebrek aan visuele elementen leidt tot creatieve mogelijkheden en stimuleert de verbeelding van jongeren. Onderzoek laat volgens de auteurs bovendien zien dat audio leidt tot neurologische reacties die de creativiteit bevorderen, omdat elke jongere het verhaal op zijn eigen manier visualiseert. Volgens mij is dat overigens ook precies wat een goed boek doet.

Educatieve podcasts zoals “Wow in the World,” die wetenschap toegankelijk maken voor jongeren, combineren daarbij entertainment met leerinhoud. Ook zou content die wordt overgedragen via audio het werkgeheugen niet overbelasten. Daardoor onthouden lerenden volgens de auteurs de inhoud beter. Daarom zouden docenten podcasts in hun onderwijs integreren om leren leuker en relevanter te maken. Tegelijkertijd weten we m.i. ook op basis van onderzoek dat de combinatie van woord en beeld juist leren bevorderd.

Horn en Curtis schrijven ook dat scholen zoeken naar nieuwe manieren om lerenden te motiveren en inspireren, om chronisch schoolverzuim aan te pakken. Podcasts zijn volgens hen een veelbelovend interventiemiddel, met een groeiend aantal  opties die gemakkelijk aan de interesses en behoeften van elke lerende kunnen worden aangepast. Je moet je hierbij volgens mij echter ook realiseren dat motiverende effecten van media altijd van tijdelijke aard zijn. De inhoud moet ook betekenisvol zijn en boeiend gebracht. En dit laatste is m.i. een vak apart.

Volgens de auteurs ontwikkelen sommige podcaststudio’s, zoals Tinkercast, complete lesplannen voor hun afleveringen. Dit maakt het voor docenten gemakkelijker maakt om deze in hun onderwijs op te nemen. Ik ken wel Nederlandse podcast-ontwikkelaars, maar geen podcaststudio’s die afleveringen inclusief lesplannen maken. Ken je dergelijke Nederlandstalige podcaststudio’s wel, laat dan hun naam en URL achter als reactie op deze bijdrage. Svp alleen Nederlandstalige podcaststudio’s die educatieve afleveringen maken, inclusief lesplannen.

Michael Horn en Daniel Curtis stellen dat podcasting de problemen rondom schermtijd niet volledig zal oplossen. Wel kan podcasting volgens hen bijdragen aan een innovatieve en gezonde leeromgeving. Zij stellen dat in een tijd waarin ouders steeds bezorgder zijn over video’s en schermtijd, een wandeling door de buurt met een meeslepend audiobericht een praktische en belangrijke stap vooruit kan zijn. Zij gaan er daarbij vanuit dat het beluisteren van podcasts ten koste zal gaan van schermtijd, en niet ten koste van andere activiteiten (zoals bewegen en slapen). Of deze aanname terecht is, is m.i maar de vraag.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *